Quang cảnh cảng hàng hóa Long Beach, California (Mỹ). (Ảnh: THX/TTXVN)

Theo CNBC, nhiều nhà bán lẻ và thương hiệu đã chuyển sang Việt Nam để sản xuất hàng hóa, từ giày thể thao đến ghế sofa. Trong nhiều năm, Việt Nam đã trở thành lựa chọn thay thế “phổ biến” cho các công ty muốn tránh cuộc xung đột thương mại Mỹ-Trung. Nhưng giờ đây, khi Tổng thống Donald Trump mở rộng “mục tiêu” thuế quan của mình, những doanh nghiệp này không thể né tránh được nữa.

Chiều 2/4 (theo giờ địa phương), Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố ông sẽ áp thuế 46% đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam, như một phần của làn sóng đánh thuế toàn cầu mới.

Động thái này có thể sớm làm tăng chi phí cho các tập đoàn lớn trong lĩnh vực may mặc, đồ nội thất và đồ chơi. Một số trong số các hãng này có thể chuyển những khoản chi phí “đội lên” đó cho người tiêu dùng bằng cách tăng giá bán. Chính sách thuế quan mới đối với Việt Nam có hiệu lực vào ngày 9/4.

Trung Quốc đã xuất khẩu nhiều hàng hóa sang Mỹ hơn bất kỳ quốc gia nào khác trong hơn hai thập kỷ, nhưng Mexico đã vượt qua Trung Quốc để trở thành nguồn cung cấp hàng hóa hàng đầu đối với Mỹ vào năm 2023.

Trung Quốc hiện là nhà cung cấp lớn thứ hai cho Mỹ, với 438,9 tỷ USD giá trị hàng hóa “vào Mỹ” trong năm ngoái - theo dữ liệu từ Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ.

Đối với các công ty muốn đa dạng hóa các quốc gia trong vai trò “cứ điểm sản xuất” để giảm rủi ro từ chiến tranh thương mại, Việt Nam đã trở thành một điểm đến phổ biến.

Theo Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ, lượng hàng nhập khẩu từ Việt Nam vào Mỹ đã tăng lên 136,6 tỷ USD vào năm 2024, tăng khoảng 19% so với năm 2023.

Trong khi đó, theo dữ liệu của Chính phủ, lượng hàng nhập khẩu [vào Mỹ] từ Trung Quốc năm ngoái chỉ tăng 2,8% so với năm 2023. Lượng hàng nhập khẩu từ Trung Quốc đã giảm khoảng 18% vào năm ngoái so với năm 2022 - khi Mỹ nhập khẩu 536,3 tỷ USD hàng hóa từ quốc gia này.

Các khoản thuế sẽ ảnh hưởng đến các công ty trong bối cảnh nhiều người tiêu dùng chi tiêu “chọn lọc” do lạm phát dai dẳng và lo ngại về nền kinh tế.

Mặc dù hiện tại vẫn chưa rõ công ty nào sẽ tăng giá do thuế quan, nhưng các doanh nghiệp có thể không muốn “gánh” chi phí cao hơn vì họ dự báo chi tiêu sẽ ảm đạm trong những tháng tới.

Những công ty dễ bị tổn thương nhất

Một số tên tuổi “quen thuộc” sẽ gặp khó do mức thuế quan mới với Việt Nam.

Nike sản xuất khoảng một nửa số giày dép của mình tại Trung Quốc và Việt Nam, trong đó khoảng 25% tại Việt Nam. Tổng thống Trump sẽ “chồng thêm” 34% lên mức thuế 20% hiện hành để áp thuế 54% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc - một quan chức Nhà Trắng nói với CNBC.

Biểu tượng Nike tại một cửa hàng ở Bắc Kinh (Trung Quốc). (Ảnh: AFP/TTXVN)

Thuế quan sẽ là một trở ngại khác đối với gã khổng lồ giày và trang phục thể thao, vốn đã đưa ra dự báo đáng thất vọng cho quý hiện tại. Dự kiến ​​doanh số sẽ giảm ở tỷ lệ phần trăm hai con số trong giai đoạn ba tháng - bao gồm tác động ước tính từ thuế quan đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và Mexico.

Thuế quan mở rộng có thể làm đình trệ hoặc làm chậm nỗ lực của Nike nhằm khôi phục thương hiệu và cải thiện doanh số dưới thời CEO mới kỳ cựu Elliott Hill - người lên nắm quyền từ mùa Thu năm ngoái.

Cổ phiếu Nike đã giảm hơn 6% trong phiên giao dịch mở rộng vào ngày 2/4 (giờ địa phương). Adidas và các công ty giày dép lớn khác cũng phụ thuộc rất nhiều vào Việt Nam.

Hai công ty đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của CNBC.

Gần một phần ba lượng giày dép nhập khẩu vào Mỹ đến từ Việt Nam vào năm 2023. Đây là dữ liệu cả năm gần đây nhất “sẵn có” ở thời điểm hiện tại - theo Footwear Distributors and Retailers of America, một nhóm thương mại trong ngành.

Ví dụ, Steve Madden đã tuyên bố hồi đầu tháng 11 [năm ngoái] rằng họ sẽ cắt giảm lượng giày dép nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ tới 45% trong năm tiếp theo.

Nhà sản xuất giày dép này đưa ra thông báo trên chỉ vài ngày sau chiến thắng của ông Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, sau lời hứa trong chiến dịch tranh cử của ông - rằng ông sẽ áp thuế quan cao đối với các quốc gia như Trung Quốc.

Tuy nhiên, một trong những quốc gia mà Steve Madden đã đẩy nhanh động thái “chuyển hướng” là Việt Nam, cùng với Campuchia, Mexico và Brazil - CEO Edward Rosenfeld cho biết hồi đầu tháng 11.

Việt Nam là quốc gia lớn thứ hai trong các nhà cung cấp cho Deckers Brands - công ty mẹ của Ugg và Hoka - tính đến tháng này. Công ty có 68 đối tác chuỗi cung ứng tại Việt Nam, chỉ đứng sau 125 nhà cung cấp tại Trung Quốc.

Cổ phiếu của Deckers đã giảm gần 9% trong phiên giao dịch mở rộng. Công ty đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.

VF Corporation, bao gồm các thương hiệu giày dép, quần áo và phụ kiện bao gồm The North Face, Timberland, Vans và Jansport, cũng phụ thuộc rất nhiều vào Trung Quốc và Việt Nam.

Có khoảng 38% nhà cung cấp của công ty ở Trung Quốc, và 17% ở Việt Nam - theo một bản công bố tình hình sản xuất từ ​​tháng 12.

Cổ phiếu của công ty đã giảm hơn 8% trong phiên giao dịch mở rộng ngày 2/4 (giờ địa phương). VF từ chối bình luận, cho biết công ty sẽ không đưa ra phát ngôn trước báo cáo thu nhập sắp tới.

Ngành công nghiệp đồ nội thất cũng đã phụ thuộc nhiều hơn vào Việt Nam.

Sản xuất đồ nội thất tại một doanh nghiệp ở Việt Nam. (Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN)

Theo dữ liệu từ Hiệp hội Nội thất Gia đình, một nhóm thương mại vận động hành lang đại diện cho các nhà bán lẻ đồ gia dụng, năm 2023, có 26,5% lượng đồ nội thất nhập khẩu của Mỹ đến từ Việt Nam, xấp xỉ mức 29% đến từ Trung Quốc.

Nhóm này trích dẫn dữ liệu từ tập đoàn ngân hàng đầu tư Mann, Armistead & Epperson - một trong những nguồn dữ liệu hàng đầu của ngành nội thất. Các con số trên đồng nghĩa khoảng 56% lượng đồ nội thất nhập khẩu của Mỹ đến từ “cả hai khu vực” cộng lại.

Hồi tháng Hai vừa qua, Giám đốc Điều hành của Wayfair, Niraj Shah cho biết sự chuyển dịch sang các quốc gia bên ngoài Trung Quốc là "xu hướng ngày càng tăng" kể từ khi Tổng thống Trump ban hành thuế quan trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình.

Ông cho biết những nơi như Campuchia, Indonesia, Thái Lan, Philippines và Việt Nam "đã trở thành những nơi mà mọi người có nhà máy, và là nơi cung cấp hàng hóa cho chúng tôi."

Cổ phiếu của Wayfair đã giảm khoảng 12% trong giao dịch mở rộng. Trong một tuyên bố, Wayfair cho biết họ đang "theo dõi chặt chẽ bối cảnh thương mại đang diễn biến."

Công ty cho biết thêm rằng họ "có vị thế tốt để tiếp tục cung cấp cho khách hàng sự kết hợp tốt nhất có thể về giá trị, chủng loại và trải nghiệm."

Các nhà sản xuất đồ chơi cũng đã dựa vào Việt Nam để sản xuất nhiều hàng hóa hơn. Họ nhập những hàng hóa này và bán cho trẻ em và cả người lớn trên khắp nước Mỹ.

Hasbro, SpinMaster, Mattel và Crayola nằm trong số các công ty hợp tác với GFT Group - một trong những nhà sản xuất đồ chơi lớn nhất Đông Nam Á.

Ngoài các cơ sở sản xuất lâu đời tại Trung Quốc, GFT hiện có năm cơ sở sản xuất ở miền Bắc Việt Nam với hơn 15.000 công nhân.

Đầu tháng Ba vừa qua, Giám đốc Tài chính của Funko Yves LePendeven cho biết công ty, vốn nổi tiếng với đồ sưu tầm “mắt to” bằng nhựa gọi là Pops, đang nỗ lực kiểm soát những gì có thể xảy ra trong năm tiếp theo.

Công ty cố gắng bù đắp thuế quan bằng cách "đàm phán lại chi phí nhà máy, đẩy nhanh quá trình chuyển dịch sản xuất sang các quốc gia cung ứng khác và thực hiện điều chỉnh giá” - ông cho biết.

Giám đốc này cho hay khoảng 1/3 lượng sản phẩm mua trên toàn cầu của Funko đến từ Trung Quốc. Ông không nêu tên các quốc gia mà Funko chuyển sản xuất đến, nhưng công ty là khách hàng của GFT Group.

Những nhà sản xuất đồ chơi đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của CNBC.

Curtis McGill là đồng sáng lập của Hey Buddy Hey Pal, một công ty đồ chơi chuyên về bộ dụng cụ trang trí trứng Phục sinh. Ông cho biết ông dự kiến ​​mức thuế 46% sẽ làm tăng chi phí đồ chơi ở Mỹ, nhưng các công ty có thể sẽ đàm phán với các nhà cung cấp ở Việt Nam để “cố gắng giảm bớt những đợt tăng giá.”

McGill cho biết: "Nhiều nhà sản xuất và công ty đồ chơi đã trao đổi với các nhà máy sản xuất để giúp đỡ ‘về một số mặt,’ vì các hãng đồ chơi đang chịu áp lực phải cố gắng duy trì giá từ các nhà bán lẻ."

Các nhà sản xuất sẽ “đi về đâu?”

Đối với các doanh nghiệp, bao gồm cả các nhà sản xuất hàng may mặc, các chính sách thuế quan mới đặt ra câu hỏi về việc liệu có nên chuyển hoạt động sản xuất của họ hay không - và chuyển đến đâu.

Tháng trước, một nhà đầu tư đã hỏi American Eagle Outfitters về mức độ tiếp xúc của họ với Việt Nam.

Gia công hàng may mặc xuất khẩu tại một doanh nghiệp ở Việt Nam. (Ảnh: Hoàng Hiếu/TTXVN)

Giám đốc Tài chính Michael Mathias cho biết sản lượng của thương hiệu quần jean và hàng may mặc này ở Việt Nam và Trung Quốc tương tự nhau, với "từ 10% đến 20%" sản lượng ở mỗi quốc gia. Ông cho biết công ty đặt mục tiêu cắt giảm tỷ lệ này xuống còn một con số vào nửa cuối năm.

Cổ phiếu American Eagle đã giảm hơn 5% vào ngày 2/4 (giờ địa phương). Công ty đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của CNBC.

Tuy nhiên, cả Mathias và Giám đốc Điều hành American Eagle Jay Schottenstein đều cho biết trong cuộc họp báo cáo thu nhập gần đây nhất của công ty rằng điều quan trọng là phải duy trì sự linh hoạt, trong khi chờ xem tình hình thuế quan tiếp diễn ra sao và những quốc gia nào sẽ bị nhắm mục tiêu.

Schottenstein nhắc lại thời điểm tám năm trước trong “chính quyền Trump đầu tiên,” khi American Eagle cũng phải đối mặt với những thách thức và phải tìm ra một kế hoạch mới.

Schottenstein cho biết sẽ có một sự thay đổi khác sắp diễn ra, nhưng "chưa ai biết câu chuyện là gì." "Tôi sẽ không vội vàng" - ông nói.

Peter Baum là Giám đốc Tài chính và Giám đốc Điều hành của Baum Essex, một nhà sản xuất có trụ sở tại New York với giấy phép sản xuất các sản phẩm cho các thương hiệu như Nautica, Betsey Johnson và Steve Madden.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên của chính quyền Trump vào năm 2019, Baum đã chuyển các nhà máy từ Trung Quốc sang Philippines, Campuchia, Ấn Độ và Việt Nam. Ông nói với CNBC vào ngày 2/4 (giờ địa phương) rằng thuế quan đối ứng sẽ gây thiệt hại lớn cho công ty của mình.

"Đây là cách bạn bắt đầu một cuộc suy thoái toàn cầu. Sau 80 năm và năm thế hệ, Trump vừa khiến chúng tôi phá sản" - Baum nói./.

Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/