Khí canh là kỹ thuật trồng cây trong môi trường không khí và phun chất dinh dưỡng nuôi cây ở dạng sương mù. Công nghệ tiên tiến này đang được Trung tâm Thông tin, thống kê, ứng dụng khoa học và công nghệ (Sở Khoa học và Công nghệ) thử nghiệm và bước đầu đem lại hiệu quả cao trong sản xuất nông nghiệp công nghệ cao.
Ứng dụng công nghệ khí canh trồng cà chua quả nhỏ tại Trung tâm Thông tin, thống kê, ứng dụng khoa học và công nghệ
Năm 2022, Trung tâm Thông tin, thống kê, ứng dụng khoa học và công nghệ ứng dụng công nghệ khí canh nhằm nhân nhanh giống và trồng giảo cổ lam. Trung tâm xây dựng các bồn khí canh và hệ thống tưới dưỡng dạng phun sương tự động. Trong diện tích 400m2 nhà màng, đơn vị chia thành 2 khu: khu vực nhân giống và khu vực nuôi dưỡng cây trưởng thành. Giảo cổ lam là loại cây leo, có thể nhân giống sinh dưỡng thông qua phần thân ở cây trưởng thành. Đơn vị chọn những thân cây khỏe, có độ tuổi phù hợp để ngắt lấy phần thân đưa vào bồn khí canh nhân giống. Toàn bộ dinh dưỡng được pha sẵn trong các bồn chứa và kết nối với hệ thống phun tưới tự động. Định kỳ, hệ thống sẽ tiến hành phun sương ngược từ dưới lên để làm ướt phần dưới của thân cây. Sau khoảng 10 - 15 ngày, từ phần dưới thân sẽ mọc ra rễ, sau đó ra lá mới. Kết quả nhân giống tại trung tâm cho thấy, nhân giống giảo cổ lam bằng công nghệ khí canh cho tỉ lệ sống đạt trên 95%, rút ngắn thời gian hình thành cây con giống 3 – 5 ngày so với cách nhân giống bằng giâm cành... Đến nay, sau 2 năm, cây giảo cổ lam trồng trong bồn khí canh của trung tâm sinh trưởng, phát triển tốt, cho năng suất ổn định quanh năm.
Trên cơ sở những kết quả từ việc ứng dụng công nghệ khí canh trong nhân giống và trồng giảo cổ lam, năm 2023, Trung tâm tiếp tục ứng dụng công nghệ khí canh trồng cà chua quả nhỏ với 3 giống cà chua được lựa chọn gồm: Paraso, Golden Chery, Thúy Hồng. Sau khi ươm gieo hạt giống 25 ngày, đơn vị lựa chọn những cây khỏe, bảo đảm tiêu chuẩn chất lượng để đưa vào trồng trong bồn khí canh. Sau trồng 10 – 30 ngày, tỉ lệ cây sống đạt trên 93,5%, sau 60 ngày trồng, 100% số cây đã cho nụ hoa, tỉ lệ đậu quả đạt khoảng 60%, trong đó 2 giống Paraso và Golden Chery có tốc độ sinh trưởng, phát triển mạnh hơn, cây khỏe hơn và có nhiều nụ hoa hơn, tỉ lệ đậu quả cũng cao hơn so với giống Thúy Hồng. Hiện nay, các diện tích trồng cà chua quả nhỏ bằng phương pháp khí canh tại trung tâm đều đang cho thu hoạch với sản lượng ước đạt 150-200kg. Quả đạt tiêu chí về chất lượng như: Màu sắc, độ ngọt và đặc biệt là độ an toàn.
Khi trồng trong bồn khí canh với nguồn nước và dinh dưỡng được kiểm soát chặt chẽ, bảo đảm chất lượng, an toàn nên cây sinh trưởng, phát triển tốt hơn, tỉ lệ cây sống cao hơn so với phương pháp canh tác truyền thống trên đất. Ngoài ra, cây cà chua trồng khí canh ít nhiễm sâu bệnh hại nên không phải sử dụng hóa chất để phòng trừ. Kỹ sư Đỗ Văn Đương, Trung tâm Thông tin, thống kê, ứng dụng khoa học và công nghệ cho biết: Toàn bộ chất dinh dưỡng đưa vào tưới dưỡng cho cây đều đã được kiểm nghiệm, đánh giá về độ an toàn. Việc tưới dưỡng bằng phương pháp phun sương giúp tiết kiệm nước, chất dinh dưỡng, góp phần giảm chi phí đầu vào. Trong quá trình trồng cây cà chua quả nhỏ từ khi ươm hạt đến nay, chúng tôi chưa phải sử dụng bất kỳ hóa chất phòng trừ sâu bệnh hại nào. Đây là đặc tính ưu việt vượt trội của phương pháp canh tác khí canh trong nhà màng khi điều kiện về nhiệt độ, dinh dưỡng cơ bản được bảo đảm. Cây trồng khỏe, sinh trưởng phát triển tốt và cho năng suất cao hơn so với canh tác truyền thống trên đất.
Qua 2 năm triển khai ứng dụng công nghệ khí canh trong canh tác cho thấy đây là công nghệ tiên tiến, phù hợp để áp dụng trong sản xuất nông nghiệp. Không giống như địa canh hay thủy canh, toàn bộ cây trồng, bao gồm cả phần rễ trong công nghệ khí canh hoàn toàn được thoáng khí, cây hấp thụ dưỡng chất thông qua hoạt động tưới dưỡng dạng phun sương và tổng hợp từ ánh sáng mặt trời. Dung dịch tưới dưỡng được kiểm soát về dinh dưỡng, độ an toàn, sạch nên cây khỏe, tỉ lệ sống cao, sạch mầm bệnh. Kỹ thuật này mang lại những sản phẩm nông nghiệp an toàn, chất lượng cao. Đó cũng là xu thế phát triển sản xuất nông nghiệp của hiện tại và tương lai.
Đồng chí Nguyễn Hải Ninh, Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin, thống kê, ứng dụng khoa học và công nghệ chia sẻ: Công nghệ khí canh là công nghệ canh tác mới, tiên tiến mang lại hiệu quả rõ rệt. Giảo cổ lam và cà chua quả nhỏ đều là các loại nông sản sử dụng trực tiếp làm thức ăn hoặc dược liệu nên đòi hỏi độ an toàn cao nhằm bảo đảm sức khỏe cho người sử dụng. Hiện nay, nhu cầu sử dụng nông sản sạch, an toàn theo các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật chặt chẽ nhằm kiểm soát tốt đầu vào và đầu ra của sản phẩm. Trong khi việc kiểm soát chất lượng đất và nước trong địa canh còn gặp nhiều khó khăn do không ít nơi đất và nguồn nước đang bị nhiễm bẩn, công nghệ khí canh sẽ là lựa chọn tối ưu. Mặc dù đòi hỏi đầu tư ban đầu lớn và cần am hiểu về kỹ thuật để vận hành hệ thống khí canh hiệu quả nhưng đây sẽ là phương pháp canh tác phát triển trong thời gian tới. Nếu biết kết hợp giữa khí canh, thủy canh và địa canh hợp lý sẽ mang lại hiệu quả cao trong canh tác, đem đến các sản phẩm sạch, an toàn, chất lượng.
Nguồn: https://baohungyen.vn