Sau 5 tháng triển khai hoạt động theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, HĐND cấp xã đã phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, nhanh chóng ổn định tổ chức, bắt tay ngay vào thực hiện các nhiệm vụ của nhiệm kỳ mới, đồng hành cùng chính quyền tháo gỡ vấn đề dân sinh, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.
Thường trực HĐND xã Vũ Thư kiểm tra, giám sát việc giải ngân vốn đầu tư công dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu dân cư thôn Thượng Điền.
Nghị quyết ban hành kịp thời
Quy mô các xã, phường mới sau sắp xếp đơn vị hành chính đã mở rộng gấp nhiều lần, HĐND cấp xã có nhiều quyền hơn, trách nhiệm lớn hơn. Ngay sau khi được sáp nhập, HĐND các phường, xã đã tổ chức thành công kỳ họp thứ nhất bầu các chức danh chủ chốt của HĐND, UBND, kiện toàn bộ máy chính quyền xã. Nhanh chóng vận hành bộ máy mới, tổ chức các kỳ họp tiếp theo, quyết nghị các vấn đề quan trọng của địa phương. Cụ thể, như kỳ họp thứ hai, HĐND phường Phố Hiến khóa I đã thông qua các nghị quyết quan trọng về kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm giai đoạn 2021 - 2025, kế hoạch đầu tư công năm 2025 của phường. Tại kỳ họp thứ hai, HĐND phường Thái Bình đã thông qua các nghị quyết về tiếp nhận kế hoạch đầu tư công trung hạn, điều chỉnh dự toán thu, chi ngân sách nhà nước, tạm giao biên chế cán bộ, công chức, lao động hợp đồng năm 2025... Các nghị quyết HĐND ban hành là hành lang pháp lý quan trọng để UBND cấp xã thể chế hóa thành cơ chế, chính sách, tạo đòn bẩy thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, nâng cao đời sống Nhân dân.
Một trong những nhiệm vụ “nặng ký” được chuyển về cấp xã là công tác giải phóng mặt bằng và quản lý đầu tư công đã được cấp ủy, chính quyền vào cuộc thực hiện quyết liệt, hiệu quả. Đồng chí Đặng Xuân Lương, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Hoàn Long cho biết: Địa phương đang triển khai 57 dự án đầu tư xây dựng với tổng mức đầu tư trên 730 tỷ đồng. Thường trực, các ban HĐND xã giám sát chặt chẽ tiến độ triển khai các dự án, đặc biệt là dự án trọng điểm đường vành đai 4 và cụm công nghiệp Đồng Than. Đến nay, 514/514 hộ dân diện thu hồi đất phục vụ dự án đường vành đai 4, 587/587 hộ dân diện thu hồi đất triển khai cụm công nghiệp Đồng Than đã đồng thuận, bàn giao mặt bằng sạch để phục vụ thi công dự án. Chỉ trong thời gian 5 tháng, HĐND xã Vũ Thư đã giải quyết một khối lượng công việc lớn: Tổ chức 4 kỳ họp, ban hành 21 nghị quyết, tổ chức 5 cuộc tiếp xúc cử tri và 6 cuộc giám sát chuyên đề về giải ngân vốn đầu tư công, giải phóng mặt bằng triển khai các dự án, giáo dục, y tế... Việc chủ động, sáng tạo thực hiện chức năng, nhiệm vụ mới của HĐND xã Vũ Thư đã giúp đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công trên địa bàn được Nhân dân đánh giá cao.
Ban Kinh tế - Ngân sách, HĐND xã Đồng Châu giám sát tại Trường Mầm non Đông Minh.
Chuyển từ “tham gia” sang “quyết định”
Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 72/2025/QH15, từ ngày 1/7/2025 HĐND cấp xã được trao thêm nhiều quyền hạn mới nhằm chuyển từ “tham gia” sang “quyết định” nhiều vấn đề quan trọng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn của địa phương. Đồng chí Đào Khương Duy, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Tiên Hưng chia sẻ: HĐND cấp xã nay có quyền quyết định tổ chức bộ máy và nhân sự, các chủ trương, biện pháp phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách, quy hoạch, quản lý đất đai, chương trình phát triển công nghệ, chuyển đổi số... trước đây thuộc thẩm quyền cấp huyện, cấp tỉnh. Nhiệm vụ nặng nề nhưng với quyết tâm cao, HĐND xã đã chủ động nghiên cứu, thực hiện tốt các thẩm quyền mới này, cùng chính quyền đưa tổ chức bộ máy vào hoạt động thông suốt, hiệu quả, phục vụ Nhân dân tốt hơn ngay sau sáp nhập.
Khi được trao đầy đủ quyền giám sát như HĐND cấp huyện cũ, HĐND cấp xã đã chủ động xây dựng kế hoạch giám sát cả năm, phân công nhiệm vụ cho thường trực HĐND, các ban HĐND tổ chức thực hiện, tăng cường giám sát chuyên đề các vấn đề cử tri, Nhân dân quan tâm, bức xúc... Đồng chí Hoàng Trọng Phận, Phó Chủ tịch HĐND xã Văn Giang cho biết: Bên cạnh việc xem xét các báo cáo, tờ trình, đề án do UBND xã trình kỳ họp, Thường trực HĐND, các ban HĐND xã đã tổ chức giám sát chuyên đề tình hình thu, chi đầu năm học tại một số trường; xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu tại thôn Phi Liệt; việc triển khai Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, các khoản đóng góp tại phố Văn Giang, thôn Đan Nhiễm. Trên cơ sở ý kiến, kiến nghị của cử tri, HĐND xã Hoàn Long đã tổ chức giám sát về quản lý đất nông nghiệp, việc xử lý các trường hợp vi phạm đất đai và hoàn thiện hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 239 trường hợp... Qua giám sát đã kịp thời chấn chỉnh hạn chế, gợi mở giải pháp cho các đơn vị chịu sự giám sát thực hiện tốt hơn nữa chức năng, nhiệm vụ. Tại xã Đông Hưng, HĐND xã đã tích cực thực hiện quyền quyết định chương trình chuyển đổi số, chính quyền số, thường xuyên giám sát việc vận hành của Trung tâm Phục vụ hành chính công xã. Từ ngày 1/7 đến 18/11, Trung tâm đã tiếp nhận và giải quyết 6.141 hồ sơ, trong đó 6.140 hồ sơ nhận trực tuyến (đạt tỉ lệ 99,98%), 5.913 hồ sơ giải quyết trước hạn.
Tuy mới hoạt động trong mô hình mới 5 tháng song với tinh thần đổi mới, dân chủ và trách nhiệm, HĐND cấp xã đang từng bước khẳng định vai trò là cơ quan đại diện ý chí, nguyện vọng của Nhân dân, góp phần xây dựng chính quyền cơ sở hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu quản lý trong giai đoạn mới.
Nguồn: Baohungyen.vn